Niespodziewany efekt zanieczyszczenia wód plastikiem

Wyobraź sobie, że po Pacyfiku pływa dryfująca plama złożona ze śmieci, która ma powierzchnię aż 1,6 mln km² i co ważne zbudowana jest w 99,9% z tworzyw sztucznych. Ma realny wpływ na zanieczyszczenie wód, a także na florę i faunę.

Żyjemy coraz szybciej dynamiczniej, intensywniej. Przyzwyczajeni jesteśmy do kupowania coraz więcej rzeczy, w ramach „konsumpcjonizmu”. Efektem jest produkowanie coraz większej ilości śmieci. Zgodnie z raportem Banku Światowego What a Waste 2.0: A Global Snapshot of Solid Waste Management to 2050, każdego roku na całym świecie wytwarza się około 2 mld ton odpadów stałych. Część z nich jest biodegradowalna, część utylizowana, ale spora część zanieczyszcza morza i oceany. Tak właśnie powstała Wielka Pacyficzna Plama Śmieci.

Czym jest Wielka Pacyficzna Plama Śmieci?

To unoszący się na wodach Pacyfiku, zbiór potężnej ilości plastiku, która pływa zanieczyszczając wody i niszcząc środowisko naturalne. Śmieci są przenoszone w wyniku działania prądów oceanicznych. Wielką Pacyficzną Plamę Śmieci można dostrzec z lotu ptaka między wybrzeżem Kalifornii a Hawajami, na Oceanie Spokojnym. Nie sposób jej nie zauważyć, bo jest mniej więcej dwa razy większa od Teksasu, który ma 695 662 km². Szacuje się, ze w Wielkiej Pacyficznej Plamie Śmieci znajduje się około 80 tysięcy ton śmieci. Niestety, naukowcy zauważyli, że Wielka Pacyficzna Plama Śmieci powiększa się – i to z coraz większą dynamiką. Wielka Pacyficzna Plama Śmieci została odkryta 25 lat temu, w 1997 roku. Co ciekawe, to nie jedyna dryfująca plama śmieci. Druga, nieco mniejsza, znajduje się bardziej na zachód, pomiędzy Hawajami a Japonią.

Skąd pochodzą śmieci z Wielkiej Pacyficznej Plamy Śmieci<

Wyniki różnego rodzaju badań są przerażające. Każdego roku do oceanów trafia nawet 14 milionów ton plastiku. Plama będzie coraz większa, a pozbycie się problemu okazuje się ogromnym wyzwaniem. Ochrona przez zanieczyszczeniem wód okazuje się konieczna, bo trzeba pamiętać, że plastik sam się szybko nie rozłoży. Tworzywa sztuczne rozkładają się nawet do 1000 lat. Na przykład plastikowe papierki po batonach, reklamówki czy pieluchy potrzebują aż 450 lat, aby przestać istnieć. Co ciekawe, niektóre z odpadów z dryfującej plamy pamiętają lata 70. bądź 80. XX w. Natomiast aż 20 proc. z odpadów dryfujących w Wielkiej Pacyficznej Plamie Śmieci stanowią pozostałości po trzęsieniu ziemi i tsunami, które w 2011 r. wystąpiło w Japonii.

Stary problem, nowe życie

Jak informuje serwis national-geographic.pl na podstawie źródła Nature Communications, zwierzęta nie zawsze są świadome zagrożenia, tak właśnie jest w tym przypadku. Coraz więcej organizmów kolonizuje Wielką Pacyficzną Plamę Śmieci. Tym samym staje się ona, ich nowym domem, ekosystem do życia. To niebezpieczne zjawisko, o czym informują autorzy badań z „Nature Communications”. Naukowcy odkryli, że obecnie żyje tam już ponad 40 gatunków przybrzeżnych, takich jak pluskwy morskie, mięczaki i skorupiaki. Co ciekawe, udaje im się tam dobrze funkcjonować. Należy bowiem pamiętać, że na otwartym Pacyfiku, często brakuje pożywienia i schronienia. Naukowcy obawiają się natomiast, że gatunki zostaną wraz ze śmieciami przeniesione na inne terytorium. Okazuje się, że Wielka Pacyficzna Plama Śmieci oprócz zanieczyszczenia wód może realnie wpłynąć na zmianę ekosystemu. Najbardziej zagrożone są żółwie morskie, które wpadają w zbiorowisko odpadów, zaplątują się w śmieciach, lub dławią się nimi. Zablokowany układ pokarmowy powoduje śmierć ponad miliona ptaków i około 100 000 ssaków rocznie.

Ostatni dzwonek na porządki

Do posprzątania tak ogromnej ilości śmieci zostali zaangażowani naukowcy. Zbudowali konstrukcję umożliwiającą zabieranie śmieci i przywożenie ich na ląd. Nazwali ją Project 001, zwaną także Wilsonem. Niestety konstrukcja nie poradziła sobie i śmieci powtórnie wracały do zanieczyszczonych wód. Kolejny projekt naukowców - system 002, to podobna do wcześniejszej, ale ulepszona konstrukcja. Zdaniem naukowców, w ciągu 5 lat, konstrukcja powinna pozwolić na usunięcie nawet połowy śmieci z Wielkiej Pacyficznej Plamy Śmieci. Problem stanowi jednak sfinansowanie oczyszczania zanieczyszczonych wód Oceanu Spokojnego.

Zjadamy plastik

Niestety, śmieci stanowią również źródło pokarmu dla oceanicznych zwierząt. Później my je zjadamy, a tym samym zgromadzone w ich organach związki chemiczne. Duże ilości mikroplastiku wykryto m.in. w tuńczykach, homarach i krewetkach. Jedzenie ryb z zanieczyszczonych mórz i oceanów może być przyczyną chorób układu pokarmowego, hormonalnego, a nawet nowotworów. Problem z Wielką Pacyficzną Plamą Śmieci należy więc jak najszybciej rozwiązać.