Awaria Teleskopu Hubble’a

W połowie czerwca NASA poinformowała za pośrednictwem swoich social mediów o awarii popularnego teleskopu astronomicznego Hubble’a. Mimo że minęły już dwa tygodnie od zdiagnozowania usterki, to fani astronomii niestety wciąż nie doczekali się pozytywnych informacji o jej usunięciu. Nadal trwają prace, które mają przywrócić teleskop Hubble’a do pierwotnej funkcjonalności. Specjaliści prognozują, że akcja ta może zakończyć się porażką, kończąc przeszło 30-letnią karierę maszyny.

Teleskop kosmiczny Hubble’a – co się stało?

Pierwsze informacje o awarii teleskopu Hubble’a zostały podane przez NASA po raz pierwszy 13 czerwca. Jak można było dowiedzieć się z komunikatu, w maszynie doszło do wyłączenia komputera sterującego. Narodowa Agencja Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej podczas diagnozowania podłoża usterki zakładała, że awaria jest jedynie tymczasowa, a sytuacja powinna być opanowana w ciągu kilku dni. Niestety tak się nie stało i teleskop astronomiczny wciąż jest wyłączony z użycia.

Wstępne informacje podawane przez NASA sugerowały, że awaria teleskopu Hubble’a wskazuje na problemy związane z modułem pamięci. Zespół inżynierów zarządzających misją postanowił więc przełączyć się na jeden z przygotowanych modułów zapasowych. Jak się okazało, próba ta nie przyniosła oczekiwanych rezultatów, co wymagało podjęcia kolejnych działań diagnostyczno-naprawczych. W drugim podejściu specjaliści postanowili skupić się na kontrolerze odpowiadającym za sterowanie instrumentami naukowymi. Niestety ponad 30-letni teleskop kosmiczny również i tutaj odmówił współpracy.

Taka sytuacja wymusiła na inżynierach kolejne poszukiwania. Tak oto za winowajców awarii zostały uznane kolejne trzy ważne dla teleskopu astronomicznego komponenty:

• Moduł zasilający,
• Magistrala danych,
• Procesor odpowiedzialny za formatowanie danych.

Mimo szeregu trudności, jakie podczas naprawy napotykają specjaliści NASA, zespół wciąż nie traci nadziei na usunięcie awarii. Wiarę we własne możliwości budzi sukces podczas naprawy maszyny w 2008 roku, kiedy to udało się przywrócić sprawność teleskopowi po tym, jak uszkodzony został procesor biorący udział w formatowaniu danych.

Teleskop Hubble’a – krótka historia

Teleskop kosmiczny Hubble’a krąży w przestrzeni kosmicznej już od 1990 roku. Maszyna uznawana jest za jeden z najważniejszych, a zarazem najcenniejszych sprzętów badawczych na świecie. Jako urządzenie położone poza naszą ziemską atmosferą pozwala obserwować i badać galaktyki, które nie są zauważalne z powierzchni ziemi. W efekcie urządzenie szybko stało się naszym najlepszym okiem na wszechświat, które regularnie wysyłało zapierające dech w piersiach obrazy. Nazwa teleskopu Hubble’a pochodzi od nazwiska astronoma – Edwina Hubble’a.

Mimo że mniejsze awarie maszyny pojawiają się co jakiś czas, to do ostatniej większej usterki doszło w 2018 roku, kiedy to uszkodzeniu uległy aż cztery z sześciu żyroskopów. Są to elementy, które odpowiadają za utrzymanie teleskopu astronomicznego we właściwym położeniu kątowym. Pozwala to stabilizować gigantyczne urządzenie w odpowiedniej pozycji obserwacyjnej. Po usunięciu tej usterki specjaliści NASA zakładali, że teleskop Hubble’a będzie mógł jeszcze działać do 2040 roku. Niestety termin ten wymagałby sukcesów na polu operacji naprawczych oraz wiele szczęścia, ponieważ urządzenie jest silnie eksploatowane już od ponad 30 lat. Takie informacje nie napawają optymizmem wszystkich entuzjastów astronomii.

Teleskop Hubble’a – czy uda się usunąć awarię?

Zdaniem specjalistów i fanów działań NASA istnieje spore ryzyko, że teleskop kosmiczny Hubble’a może nie powrócić już do swojej pełnej sprawności. Podejrzenia takie pogłębiają trudności w diagnostyce problemu oraz brak reakcji ze strony teleskopu na przesyłane polecenia.

Podczas misji serwisowej w 2009 roku na pokładzie teleskopu astronomicznego został zainstalowany dodatkowy komputer zapasowy. Pokłada się w nim duże nadzieje, ponieważ może okazać się, że jego uruchomienie wyeliminuje istniejący problem. Nie jest to takie proste, jak może się wydawać, ponieważ zainstalowany komputer pokładowy po raz ostatni testowany był już ponad 10 lat temu przed wysłaniem w przestrzeń kosmiczną. Niestety nie ma gwarancji, że jego uruchomienie zakończy się sukcesem. Obecnie komputer zapasowy uznawany jest za ostatnią deskę ratunku do teleskopu Hubble’a.

Na szczęście emerytowana maszyna już niebawem ma doczekać się nowego oficjalnego następcy. Ma nim zostać teleskop Jamesa Webba, który już za kilka miesięcy ma być gotowy na wyniesienie w orbitę okołoziemską. Może więc się okazać, że teleskop astronomiczny Hubble’a zostanie zastąpiony nowym urządzeniem szybciej, niż przewidywali inżynierowie NASA. Warto jednak jeszcze trochę zaczekać i dać szansę specjalistom na wykazanie się w przestrzeni kosmicznej.